Khoản trợ cấp này là một chính sách an sinh mang tính nhân văn, góp phần đảm bảo cuộc sống ổn định cho người cao tuổi, đặc biệt là những người không có lương hưu.
Báo Phụ nữ Thủ đô ngày 03/05 đưa thông tin với tiêu đề: “Tin vui: Hơn 1,6 triệu người sắp được hưởng khoản trợ cấp này” cùng nội dung như sau:
Trợ cấp hưu trí xã hội là một chính sách an sinh xã hội quan trọng, được thiết kế để hỗ trợ người cao tuổi không có lương hưu hoặc các nguồn thu nhập ổn định khác, giúp họ duy trì cuộc sống cơ bản và giảm bớt khó khăn tài chính. Đặc biệt Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 tới đây đã bổ sung và hoàn thiện chính sách trợ cấp hưu trí xã hội, với những quy định mới nhằm mở rộng đối tượng thụ hưởng và tăng cường quyền lợi.
Mới đây, Bộ Y tế đã có dự thảo Tờ trình về Dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về trợ cấp hưu trí xã hội.
Vậy những ai sẽ được hưởng khoản trợ cấp này?
Theo quy định tại khoản 5 Điều 5 Nghị định 20/2021/NĐ-CP ngày 15/3/2021 của Chính phủ quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội đã quy định người cao tuổi được hưởng chế độ trợ cấp xã hội hằng tháng khi thuộc một trong các trường hợp sau:
– Người cao tuổi thuộc diện hộ nghèo, không có người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng hoặc có người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng nhưng người này đang hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng;
– Người cao tuổi từ đủ 75 tuổi đến 80 tuổi thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo đang sống tại địa bàn các xã, thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đặc biệt khó khăn;
– Người từ đủ 80 tuổi trở lên không có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng, trợ cấp xã hội hàng tháng;
– Người cao tuổi thuộc diện hộ nghèo, không có người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng, không có điều kiện sống ở cộng đồng, đủ điều kiện tiếp nhận vào cơ sở trợ giúp xã hội nhưng có người nhận nuôi dưỡng, chăm sóc tại cộng đồng.
Tuy nhiên, kể từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 sẽ chính thức có hiệu lực thi hành, theo đó chế độ trợ cấp hưu trí xã hội được áp dụng cho những người:
– Từ đủ 75 tuổi trở lên không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng; (Giảm đi 05 tuổi so với hiện nay)
– Người từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, nhằm giúp người cao tuổi có điều kiện sống tốt hơn trong bối cảnh già hóa dân số.
Theo dự thảo Tờ trình của Bộ Y tế, dựa vào số liệu từ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư cuối năm 2024, cả nước có gần 17 triệu người cao tuổi, trong đó có 1,854 triệu người từ đủ 75 tuổi đến 80 tuổi, 227.000 người đang hưởng lương hưu, 120.000 người đang hưởng trợ cấp xã hội đối với người khuyết tật.
Số người thuộc diện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội khoảng 1,5 triệu người. Số người từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc hộ gia đình nghèo, hộ gia đình cận nghèo thuộc diện hưởng hưu trí xã hội ước tính khoảng 100.000 người.
Như vậy, tổng số đối tượng thuộc diện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội theo quy định tại dự thảo Nghị định này là khoảng 1,6 triệu người.
Đối tượng, điều kiện và mức hưởng trợ cấp hưu trí xã hội
Theo dự thảo Nghị định mới nhất quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về trợ cấp hưu trí xã hội. Đã đề xuất đối tượng, điều kiện và mức hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 01/07/2025 như sau:
Đối tượng và điều kiện
(1) Công dân Việt Nam được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội khi có đủ các điều kiện sau đây:
(i) Từ đủ 75 tuổi trở lên;
(ii) Không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, trừ trường hợp đang hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng thấp hơn mức trợ cấp hưu trí quy định tại Nghị định này;
(iii) Có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
(2) Công dân Việt Nam từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và đáp ứng đủ điều kiện quy định tại điểm (ii) và (iii) thì được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Mức hưởng trợ cấp
Đối tượng quy định tại (1) và (2) trên được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng mức 500.000 đồng/tháng.
Tùy theo điều kiện kinh tế – xã hội, khả năng cân đối ngân sách, huy động các nguồn lực xã hội, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định hỗ trợ thêm cho người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Trước đó, báo Nhân dân ngày 02/05 cũng có bài đăng với thông tin: “Một chính sách cho người dân yên tâm hơn về tuổi già“. Nội dung được báo đưa như sau:
 |
| Chi trả lương hưu, trợ cấp cho người hưởng. |
Theo đó, chính sách mới mở rộng diện bao phủ an sinh xã hội, áp dụng với nhóm người cao tuổi không có lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng. Cụ thể, hai nhóm đối tượng được thụ hưởng gồm: Người từ đủ 75 tuổi trở lên, không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng; người từ 70 đến dưới 75 tuổi thuộc hộ nghèo hoặc hộ cận nghèo, và không có lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng.
Quan trọng hơn, những người từ 75 tuổi trở lên không có lương hưu, ngoài được hưởng 500.000 đồng mỗi tháng, còn được ngân sách Nhà nước mua thẻ bảo hiểm y tế để khám chữa bệnh mà không phải đóng góp thêm.
Thống kê cho thấy, hiện nay khoảng 8 triệu người cao tuổi ở nước ta chưa có lương hưu hay trợ cấp hằng tháng. Mặc dù những năm qua, đời sống người cao tuổi từng bước được cải thiện song đa số chưa có tích lũy, thu nhập thấp, một bộ phận phải dựa vào con cháu. Nhiều người còn sống độc thân, cô đơn, không nơi nương tựa. Có trường hợp sức khỏe kém vẫn phải tự lao động, kiếm sống… Bởi vậy khi hay tin chính sách mới này nhiều người cao tuổi gặp hoàn cảnh khó khăn rất phấn khởi. Nhiều trường hợp dù đang sống cùng các con cháu, không lo thiếu ăn thiếu mặc cũng thấy vui vì được lãnh trợ cấp, dù chỉ 500.000 đồng/tháng sẽ giúp họ có thêm một khoản để lo thuốc thang, không phiền con cháu.
Tại nhiều quốc gia đã xác định trợ cấp tuổi già là tầng lương hưu xã hội trong hệ thống bảo hiểm xã hội đa tầng, cho người dân nhận trợ cấp hằng tháng với mức sống tối thiểu, bảo đảm nhu cầu lương thực thực phẩm, y tế, xăng dầu đi lại… Do vậy, trợ cấp một khoản bảo đảm về thu nhập cho người già không có lương hưu hay trợ cấp hằng tháng được kỳ vọng cải thiện đời sống nhiều người, giảm gánh nặng cho con cháu và xã hội, giúp hàng triệu người cao tuổi nước ta có cuộc sống ổn định hơn trong tương lai.
Mong rằng, tới đây người cao tuổi không có lương hưu được nhận hỗ trợ sẽ triển khai với thủ tục đơn giản, nhanh chóng. Về lâu dài, khuyến nghị chính sách huy động xã hội hóa hỗ trợ đối tượng này với mức hưởng cao hơn và có lộ trình giảm tuổi hưởng lương hưu xã hội phù hợp.
