Hơn 270 người dân thôn Vệ Xá, xã Đức Long (thị xã Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh) đã ký đơn gửi Cơ quan Công an, VKS và Tòa án nhân dân thị xã Quế Võ xin giảm nhẹ hình phạt cho Trưởng thôn, Bí thư Chi bộ thôn Vệ Xá. Những cán bộ thôn này bị truy tố về việc giao thầu đất nông nghiệp lâu dài, trái thẩm quyền cho các hộ gia đình, cá nhân lấy tiền đối ứng xây dựng công trình nông thôn mới.
Bị khởi tố vì giao thầu lấy tiền làm nông thôn mớiTheo trình bày của người dân thôn Vệ Xá, cuối năm 2014, UBND xã Đức Long (Quế Võ, Bắc Ninh) triệu tập các Trưởng thôn, Bí thư Chi bộ thôn họp hội nghị bàn về bàn về nguồn kinh phí làm đường giao thông để chuẩn bị về đích nông thôn mới.Tại cuộc họp, cán bộ thôn Vệ Xá được thông báo Nhà nước sẽ hỗ trợ 70% kinh phí, còn 30% số tiền còn lại UBND xã Đức Long giao cho thôn về chuẩn bị nguồn vốn đối ứng. Để tìm nguồn kinh phí, cấp ủy và lãnh đạo thôn đã mở các cuộc họp Chi bộ và Hội nghị xã viên đi đến thống nhất giao thầu lâu dài một số diện tích đất bãi xen kẹt, ao hồ (mà các khóa trước đã giao thầu hết thời hạn) để lấy nguồn vốn đối ứng xây dựng đường giao thông năm 2015 và nhà văn hóa thôn năm 2017. Việc giao thầu, giá giao thầu được thực hiện và thông báo công khai, toàn bộ nhân dân trong thôn đều biết.
Nguyên Trưởng thôn, Bí thư Chi bộ thôn Vệ Xá. Ảnh Đức Anh
Nguyên Trưởng thôn, Bí thư Chi bộ thôn Vệ Xá. Ảnh Đức Anh
Quá trình triển khai, Ban Thanh lý được thành lập, cùng với lãnh đạo thôn, cấp ủy tiến hành đo đạc và kiểm đếm diện tích ao, thùng và thông báo số tiền đến người dân. Số tiền giao thầu thu được giai đoạn 2014-2017 để đối ứng làm đường giao thông là 627,8 triệu đồng; giai đoạn 2017-2019 để đối ứng làm nhà văn hóa thôn là 600 triệu đồng. Cán bộ thôn Vệ Xá đã nộp về UBND xã Đức Long toàn bộ số tiền trên. Đường bê tông liên thôn, nhà văn hóa được xây dựng ngay sau đó, đã hoàn thành và đưa vào sử dụng đáp ứng nhu cầu của người dân.
Tháng 1/2023, Cơ quan CSĐT Công an thị xã Quế Võ tiếp nhận hồ sơ và kiến nghị của Thanh tra thị xã Quế Võ về việc xem xét xử lý dấu hiệu vi phạm hình sự của các cán bộ thôn Vệ Xá qua các thời kỳ tiến hành giao thầu đất nông nghiệp lâu dài trái thẩm quyền.
Ngày 21/4/2023, Cơ quan CSĐT Công an thị xã Quế Võ khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với các ông: Lê Văn Nhường, Lê Văn Thụy, Nguyễn Văn Cử, Lê Văn Phong về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ” theo điều 356 Bộ luật Hình sự. Ngày 14/11/2023, Cơ quan CSĐT Công an thị xã Quế Võ ra bản Kết luận điều tra.
Ngày 30/11/2023, VKS nhân dân thị xã Quế Võ ban hành cáo trạng xác định, để có tiền đối ứng làm đường giao thông giai đoạn 2014-2017, Trưởng thôn Lê Văn Nhường, Bí thư chi bộ thôn Lê Văn Thụy, kế toán Lê Văn Phong đã lợi dụng chức vụ quyền hạn để giao thầu 4 thửa đất (1.000m2) gây thiệt hại cho người dân số tiền là 602 triệu đồng.
Giai đoạn 2017-2019, để có nguồn vốn đối ứng làm nhà văn hóa Trưởng thôn Lê Văn Nhường, Bí thư chi bộ thôn Nguyễn Văn Cử và kế toán Lê Văn Phong giao thầu 5 thửa đất (2.941m2). Việc giao thầu trái quy định này gây thiệt hại cho người dân 571,8 triệu đồng.
Từ những căn cứ trên, VKS nhân dân thị xã Quế Võ đề nghị truy tố các bị can trên về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ” theo điều 356 Bộ Luật Hình sự. Trong đó, Lê Văn Nhường, Lê Văn Phong bị truy tố theo Khoản 3, phạt tù 10-15 năm; Lê Văn Thụy, Nguyễn Văn Cử bị truy tố theo Khoản 2, phạt tù 5-10 năm. Tổng hình phạt cao nhất với 4 bị cáo là 50 năm tù.
Người dân chưa phát hiện dấu hiệu vụ lợi cá nhân
Đáng chú ý, theo cáo trạng, phòng Tài chính Kế hoạch thị xã Quế Võ xác định, số tiền đối ứng làm đường giao thông thôn Vệ Xá nộp vào ngân sách xã Đức Long là 627,8 triệu đồng. Sau khi quyết toán công trình, kinh phí thanh toán ngân sách xã là 206 triệu đồng. Đối với công trình nhà văn hóa, thôn Vệ Xá nộp ngân sách đối ứng 600 triệu đồng. Sau khi quyết toán công trình, kinh phí thanh toán ngân sách xã là 450 triệu đồng. Số tiền mà thôn Vệ Xá nộp đối ứng còn thừa, UBND xã chi vào các công trình khác. Hiện nay, xã Đức Long và thôn Vệ Xá đều không có nguồn tiền bù lại số tiền còn dư nêu trên.
Công trình nhà văn hóa thôn Vệ Xá. Ảnh Đức Anh
Trình bày trong đơn, đại diện những người dân Vệ Xá cho rằng, tổng số tiền thu được từ giao thầu đất là 1,227 tỷ đồng đều được nộp về xã Đức Long. Trong khi đó, số tiền chi làm công trình chỉ hết 656 triệu đồng, còn 571,8 triệu đồng còn lại UBND xã Đức Long chi tiêu, sử dụng thế nào cán bộ thôn Vệ Xá đều không biết, không được thông báo. Việc sử dụng tiền đối ứng của thôn Vệ Xá vào các công trình khác, ai chịu trách nhiệm chưa được làm rõ. Và người dân cho rằng, những cán bộ thôn Vệ Xá giao thầu lấy tiền đối ứng cho xây dựng các công trình phục vụ nhân dân, không hưởng lợi, vụ lợi hay vì động cơ cá nhân.
Ngoài ra, những người dân được nhận giao thầu đất cũng có đơn trình bày, diện tích được giao thầu liền kề với đất ở của gia đình. Đến nay, việc sử dụng và quản lý diện tích này theo quy định của Luật Đất đai. Giá cả giao thầu đều được bàn bạc công khai, không gây thiệt hại gì cho gia đình.
Làm việc với phóng viên, các cán bộ thôn trên mong tòa thay đổi tội danh từ “tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” sang “tội vi phạm các quy định về quản lý đất đai” để có mức án thấp hơn. Cơ sở để các ông này xin đổi tội danh là có việc giao thầu là sai thẩm quyền nhưng không vì mục đích vụ lợi cá nhân.